Bij Aqua4C in Kruishoutem wordt sinds 2014 de Omegabaars gekweekt, een vis die opgroeit in puur regenwater en vegetarisch voedsel eet. De restwarmte van de naburige tomatenserres wordt aangewend om het water (in de tank) waar de Omegabaars in zwemt op te warmen. In ruil levert Aqua4C afvalwater om de tomaten mee te kweken. Via deze unieke samenwerking wordt de Omegabaars gekweekt in een quasi gesloten, circulair systeem. Eva De Roo (van Studio Brussel) heeft er een filmpje over gemaakt.

"Wij leveren elektriciteit en warmte aan Aqua4C en krijgen als wederdienst het water van de vissen. Dit water, vol nutriënten, gebruiken we als voedingswater voor onze tomaten. Zo besparen wij op meststoffen, wat zowel ons als het milieu ten goede komt. Een unieke samenwerking in Europa!"
– Johan Vlaemynck, Tomato Masters

Waar ooit de zuidelijke cluster van de petroleumindustrie was, rijst stilaan Blue Gate Antwerpen (BGA), als een van de modelbedrijvenparken van Europa, uit de grond. Quares, vastgoeddienstverlener, werkt samen met Blue Gate Antwerp Development (BGAD) aan een innovatief business park management met een ongezien dienstenpakket voor Vlaanderen. Het klassieke business park management in Vlaanderen zet vooral in op het controleren en in goede staat houden van zowel het openbare als private domein aangevuld met het stimuleren van samenwerking onder de bedrijven.

Het business park management in BGA streeft naar een intensieve samenwerking tussen alle stakeholders zodat een circulair en CO2-neutraal bedrijventerrein bereikt kan worden. Naast de samenwerking en clustering op procesniveau, is het business park management in BGA maximaal gericht op shared services en infrastructuur. Zo zullen er uitsluitend centrale parkeergebouwen zijn, zal er een centraal facility en congres point komen op het terrein waar bedrijven gebruik kunnen maken van centrale faciliteiten voor vergaderen, fitness, horeca, etc. Daarnaast zal ook het energiebeheer centraal aangestuurd worden en zal een warmtenet gerealiseerd worden. Het business park management zal verder nog inzetten op een centraal afvalmanagement, collectieve beveiliging, etc.

Bovendien zal het business park management samen met Bopro NV de bedrijven bijstaan in het bereiken van hun individuele doelstellingen aangaande duurzaam bouwen (BREEAM), duurzame mobiliteit, etc. Ook op siteniveau zullen de duurzame doelstellingen verankerd worden door een Breeam Communities certificatie.

BGA heeft het voordeel dat de aspecten van een duurzaam parkbeheer reeds geworteld zijn in de concept- en inrichtingsfase. Dit zorgt ervoor dat kostenvoordelen, serviceverhoging en procesoptimalisaties veel gemakkelijker kunnen worden behaald. Het bedrijvenpark is bijvoorbeeld zo vormgegeven dat er langgerekte aaneengesloten bouwblokken ontstaan met grote binnenkoeren voor het gezamenlijk stapelen van materiaal en opslag. Het in goede banen leiden van het delen en beveiligen van deze ruimte is één van de taken die de parkmanager op zich neemt.

Het beheer van de ruimte gaat verder zeer breed. In plaats van elk bedrijf zijn eigen afhandeling van regenwater te laten doen of voor eigen parking te zorgen, wordt dit via één centraal systeem van groene ruimte, wadi’s, trage wegen en amper drie parkeertorens geregeld. Dit zorgt voor een significante kostenbesparing en ruimte-efficiëntie, maar bewerkstelligt tegelijkertijd een hoge uniformiteit en ruimtelijke kwaliteit.

De parkmanager moet dus een hoge mate van betrokkenheid hebben en heeft een veel grotere verantwoordelijkheid ten opzichte van de klassieke bedrijventerreinen waar er veel minder diensten of infrastructuur worden gedeeld. Tot slot is dit business park management geen statisch gegeven. Het opgemaakte charter en parkreglement is aanpasbaar in de tijd zodat het business park management ook mee kan evolueren met veranderende technologie en beleidskaders.

Het Bestuursplatform Noordzeekanaalgebied start, ondersteund door de OV IJmond en Greenbiz IJmond, met een pilot circulaire economie op een aantal bedrijventerreinen in de IJmond. Het doel is om praktische kansen in beeld te brengen en die vooral ook in gang te zetten. Het bedrijf Cirkellab kreeg de opdracht om een economisch verdienmodel uit te werken.

De pilot bestaat uit het inventariseren van de rest- en grondstofstromen van bedrijven op de terreinen. Inzicht in deze stromen zorgt ervoor dat er betere ‘matches’ gemaakt kunnen worden tussen bedrijven en mogelijke circulaire kansen.

Ondertussen zijn de materiaalstromen van een tiental bedrijven reeds in kaart gebracht. Andere bedrijven kunnen nog steeds hun medewerking verlenen en mee instappen in deze pilot.

Een aantal succesvolle cases wordt uitgewerkt tot een businesscase zodat een ondernemer een duurzame afweging kan maken of hij of zij bereid is om deze – dikwijls eerst nog theoretische – circulaire kans verder te gaan ontwikkelen en implementeren. Daarbij wordt bijvoorbeeld gekeken naar de benodigde investering en terugverdientijd, potentiele drempels als wet- en regelgeving en mogelijkheden tot cofinanciering.

Verschillende bedrijven in Amsterdam-Zuidoost hebben samen met TNO, SUEZ en Renewi onder de noemer “Zuidoost Circulair” een initiatief genomen in het kader van ‘Logistiek Slim Samenwerken’ en ‘Circulaire Economie’. Het doel is te komen tot een duurzame oplossing voor de logistiek van hun afvalverzameling.

Waar gemeenten verplicht zijn het huishoudelijk afval op te halen, is de bedrijfsafvalmarkt in Nederland geliberaliseerd: bedrijven kunnen hun eigen bedrijfsafvalinzamelaar kiezen. Omdat zij verplicht zijn steeds meer afval gescheiden aan te bieden, neemt het aantal verkeersbewegingen in de toekomst alleen maar toe en daar valt winst te behalen. Door een gezamenlijke inzameling van bedrijfsafval zijn minder inzamelwagens nodig. Bovendien wordt door SUEZ ook een elektrische ophaalwagen ingezet.

Begin september 2018 werd gestart met een pilot die na 5 maanden zal worden geëvalueerd. Bij een positieve beoordeling wordt een structureel vervolg opgezet, waardoor ook andere bedrijven uit de bedrijvenzone zich kunnen aansluiten bij dit initiatief.