Intercommunale Leiedal maakt werk van biodiversiteit bij de reconversie van een voormalige bedrijfssite naar een KMO- en bedrijvenzone. Onder andere wadi's, groenzones en een ecologische buffer zorgen voor een aangename werkplek met respect voor de omgeving. Bekijk het inspirerende voorbeeld.

Een werkgroep uit de Retiese Ambachtszone ‘De Bempdekens’ diende een subsidieaanvraag in bij de Provinciale Ontwikkelingsmaatschappij (POM) Antwerpen voor enerzijds een uniforme bewegwijzering via poort- of havennummers, anderzijds voor de herinrichting en verfraaiing van het retentie- of bufferbekken binnen deze zone. Deze werkgroep bestaat uit een actieve groep bedrijven binnen de ambachtszone en krijgt ondersteuning van de bedrijventerreinmanager van de Intercommunale Ontwikkelingsmaatschappij voor de Kempen (IOK) en de gemeente Retie. De werkgroep onderhoudt nauwe contacten met de overige bedrijven om de onderlinge samenwerking te stimuleren. Doel van deze werkgroep is het uitwerken van concrete acties om de bedrijvenzone te verduurzamen. 

Het invoeren van havennummers binnen de bedrijvenzone was één van de eerste actiepunten in het kader van bedrijventerreinmanagement. Deze manier van bewegwijzering wordt veel gebruikt in (grotere) industrieterreinen en is intussen goed ingeburgerd.
Door het aanleggen van verschillende elementen in de omgeving, wordt de functie van het bufferbekken uitgebreid. Speeltoestellen, een picknickruimte en een bijenhotel zorgen ervoor dat deze plek kan uitgroeien tot een groene ontmoetingsruimte. Op die manier vormt het een groene barrière tussen de bedrijven en de bewoning, maar tevens vormt het een verbinding tussen beide omdat het ervoor zorgt dat (buurt)bewoners in de bedrijvenzone worden geïntegreerd.

Dit project kwam tot stand dankzij de steun van de Provincie Antwerpen, de Provinciale Ontwikkelingsmaatschappij (POM) Antwerpen en de gemeente Retie. Ook een aantal gevestigde bedrijven hebben een belangrijke bijdrage geleverd aan deze realisatie.

Waar ooit de zuidelijke cluster van de petroleumindustrie was, rijst stilaan Blue Gate Antwerpen (BGA), als een van de modelbedrijvenparken van Europa, uit de grond. Quares, vastgoeddienstverlener, werkt samen met Blue Gate Antwerp Development (BGAD) aan een innovatief business park management met een ongezien dienstenpakket voor Vlaanderen. Het klassieke business park management in Vlaanderen zet vooral in op het controleren en in goede staat houden van zowel het openbare als private domein aangevuld met het stimuleren van samenwerking onder de bedrijven.

Het business park management in BGA streeft naar een intensieve samenwerking tussen alle stakeholders zodat een circulair en CO2-neutraal bedrijventerrein bereikt kan worden. Naast de samenwerking en clustering op procesniveau, is het business park management in BGA maximaal gericht op shared services en infrastructuur. Zo zullen er uitsluitend centrale parkeergebouwen zijn, zal er een centraal facility en congres point komen op het terrein waar bedrijven gebruik kunnen maken van centrale faciliteiten voor vergaderen, fitness, horeca, etc. Daarnaast zal ook het energiebeheer centraal aangestuurd worden en zal een warmtenet gerealiseerd worden. Het business park management zal verder nog inzetten op een centraal afvalmanagement, collectieve beveiliging, etc.

Bovendien zal het business park management samen met Bopro NV de bedrijven bijstaan in het bereiken van hun individuele doelstellingen aangaande duurzaam bouwen (BREEAM), duurzame mobiliteit, etc. Ook op siteniveau zullen de duurzame doelstellingen verankerd worden door een Breeam Communities certificatie.

BGA heeft het voordeel dat de aspecten van een duurzaam parkbeheer reeds geworteld zijn in de concept- en inrichtingsfase. Dit zorgt ervoor dat kostenvoordelen, serviceverhoging en procesoptimalisaties veel gemakkelijker kunnen worden behaald. Het bedrijvenpark is bijvoorbeeld zo vormgegeven dat er langgerekte aaneengesloten bouwblokken ontstaan met grote binnenkoeren voor het gezamenlijk stapelen van materiaal en opslag. Het in goede banen leiden van het delen en beveiligen van deze ruimte is één van de taken die de parkmanager op zich neemt.

Het beheer van de ruimte gaat verder zeer breed. In plaats van elk bedrijf zijn eigen afhandeling van regenwater te laten doen of voor eigen parking te zorgen, wordt dit via één centraal systeem van groene ruimte, wadi’s, trage wegen en amper drie parkeertorens geregeld. Dit zorgt voor een significante kostenbesparing en ruimte-efficiëntie, maar bewerkstelligt tegelijkertijd een hoge uniformiteit en ruimtelijke kwaliteit.

De parkmanager moet dus een hoge mate van betrokkenheid hebben en heeft een veel grotere verantwoordelijkheid ten opzichte van de klassieke bedrijventerreinen waar er veel minder diensten of infrastructuur worden gedeeld. Tot slot is dit business park management geen statisch gegeven. Het opgemaakte charter en parkreglement is aanpasbaar in de tijd zodat het business park management ook mee kan evolueren met veranderende technologie en beleidskaders.

Mede dankzij de provinciale subsidie ‘Stimuleren van duurzame acties op bedrijventerreinen’ kon vzw Parkmanagement La Corbeille de afgelopen jaren de nodige acties uitwerken die bijdragen aan de duurzaamheid en kwalitatieve inrichting van het bedrijventerrein La Corbeille in Hulshout.

Er werd buitenmeubilair (tafels en banken) geplaatst, hetgeen bijdraagt aan de sociale interactie tussen de bedrijven. Het middenplein is dankzij de aanleg van een Wadi opgewaardeerd en een rustgevende plek geworden. Er werden her en der vuilbakken geposteerd, wat de netheid van het bedrijventerrein ten goede komt. Dankzij de verplaatsbare fietsenstalling kunnen fietsen droog en degelijk worden gestald. Geen overbodige luxe want door de ligging van het bedrijventerrein aan de fietsroute Herentals – Aarschot komen immers veel medewerkers met de fiets. Er werden 2 AED-toestellen geplaatst, die degelijk onderhouden worden en jaarlijkse opleidingen moeten ervoor zorgen dat er steeds meer mensen op het terrein op de hoogte zijn van de werking van deze toestellen.

‘Het uitgangspunt is dat de bedrijven actief op onze site zich moeten kunnen focussen op hun kernactiviteiten. De vzw zorgt voor een aangenaam kader en voormelde acties dragen hier zeker toe bij’, aldus parkmanager Marco Spoto. Omdat het bedrijventerrein nog niet voltooid is, zal er in de toekomst nog verder worden geïnvesteerd. De input van de bedrijven in te ondernemen acties is meer dan welkom.

Sinds 2017 worden de bestekken voor groenonderhoud op de bedrijventerreinen beheerd door de Intercommunale Ontwikkelingsmaatschappij voor de Kempen (IOK) met verplicht bedrijventerreinmanagement op een andere manier opgemaakt. Er wordt een minimale vaste frequentie opgelegd, maar ook een aantal kwaliteitseisen waaraan op elk moment moet worden voldaan. Deze kwaliteitseisen worden omschreven in het bestek of aangeduid met foto’s. Bij het indienen van een offerte dient de firma eveneens een plan in te dienen dat beschrijft hoe ze het onderhoud zal aanpakken om aan de voorschriften te voldoen. De plannen van aanpak worden beoordeeld door de gevestigde bedrijven en deze beoordeling wordt dan meegenomen in de toewijzing.

Tijdens het groenseizoen worden de uitgevoerde werken nauwgezet opgevolgd. Minstens één keer per maand worden de terreinen gecontroleerd om te verifiëren of de werken aan de opgelegde voorwaarden voldoen. Deze manier van offertevraag en toewijzing werd voor het groenseizoen 2017 toegepast op de bedrijvenzones Beerse-Zuid, Bentel (Oud-Turnhout), Hoge Mauw (Arendonk), Frac en Veedijk (Turnhout). Er zullen nog andere Kempense bedrijvenzones volgen.