Ervaringen uit initiatieven in het verleden toonden aan dat het erg moeilijk is om een KMO te overtuigen om energiezuinige maatregelen te implementeren in bedrijfsgebouwen en bedrijfsprocessen. Aan een aantal bedrijven werd gevraagd waarom dit precies zo moeilijk is en wat ze zelf belangrijk vinden als er een initiatief rond energie zou worden opgezet. Twee factoren kwamen hierbij duidelijk naar voor: ontzorging en onafhankelijkheid.

Bedrijven die niet over een energiedeskundige beschikken, zien vaak door de bomen het bos niet meer als het gaat over energie. Vaak beseffen ze wel dat er aanpassingen wenselijk of nodig zijn maar weten ze niet hoe ze dit verder moeten aanpakken. Volledige ontzorging bij een traject is dan ook een belangrijke factor. Daarnaast hebben ze behoefte aan de visie en voorstellen van een onafhankelijke partij. Ondernemers weten ook dat terugverdientijden gemanipuleerd kunnen worden en willen liever niet benaderd worden door bedrijven die een commerciële insteek hebben.

Om tegemoet te komen aan beide factoren en eveneens de nodige deskundigheid te kunnen bieden werd er beroep gedaan op VITO en Thomas More. In samenspraak met beide partners werd een aanbod samengesteld voor bedrijven. Hierbij wordt een eerste screening uitgevoerd binnen het bedrijf door een deskundige van VITO, samen met 1 of meerdere studenten van de opleiding Energietechnologie binnen Thomas More. Tijdens deze screening wordt bekeken of er opportuniteiten zijn binnen het bedrijf en de bedrijfsprocessen om een lager energieverbruik te behalen. Het is de bedoeling dat de bedrijven hier na de screening verder mee aan de slag gaan. Dit kan zijn onder de vorm van een opvolgtraject via VITO, de inzet van studenten van Thomas More (via Save More*), of het uitwerken van een andere voorgestelde aanpassing via een derde partij.

Binnen IOK werd afgestemd welke bedrijvenzones het meest geschikt zijn om een proefproject op te starten. Hierbij werd vooral gekeken naar de eigen contacten met de bedrijven, de samenwerking met de gemeentebesturen en de inzet van de gemeentebesturen naar bedrijven. Uiteindelijk werden de gemeenten Beerse en Olen aangesproken om het proefproject te faciliteren. Beide gemeenten bleken zelfs bereid om de kosten van de screening op zich te nemen indien het bedrijf intekent op een vervolgtraject.

De resultaten van de screening en de opportuniteiten werden overgemaakt aan de betrokken bedrijven. Door verder aan de slag te gaan met één of meerdere van de opportuniteiten kunnen ze de kost van de screening terugvorderen van de gemeente. Belangrijkste vaststelling uit de screenings bleek het gebrek aan meetgegevens bij de bedrijven. Zonder deze gegevens is het vaak niet mogelijk om verdere conclusies te trekken en eventuele opportuniteiten aan te duiden. Voor het merendeel van de deelnemende bedrijven was het verzamelen van deze meetgegevens dan ook de eerste stap.

Bij vier bedrijven werd een vervolgtraject opgestart en afgewerkt met studenten van Thomas More.

Tijdens de uitwerking van het project bleek dat het project ’Save More’ van Thomas More nog in de opstartfase zat en het nog niet duidelijk was afgelijnd en ingevuld. De tijdsbesteding van de (voornamelijk) derdejaarsstudenten was sterk afhankelijk van eigen stages, examens, andere projecten en vakantieperioden. Aangezien er nog geen richtlijnen waren voor het doorgeven van gegevens en het verzekeren van de opvolging door het betrekken van eerste- en tweedejaars studenten, was ook de continuïteit niet verzekerd. Ook de inzetmogelijkheden van de studenten waren vaak onduidelijk. Daarom werd besloten het project Save More wat meer tijd te geven om verder uit te werken en voorlopig geen verdere uitrol van het project te organiseren.

Uiteindelijk werd het project Save More door Thomas More verder bijgestuurd en begin oktober 2020 boven de doopvont gehouden. De verdere aanpak is nog te bekijken na de beperkingen ingevoerd door Covid 19.

* Save More is een project van Thomas More waarbinnen de studenten van de energieafdeling hun eigen adviesbureau voor energie runnen en hun diensten aanbieden aan bedrijven. Het betreft het uitvoeren van kleine projecten binnen een KMO zoals het registreren en opvolgen van meetgegevens, analyse van verbruiksfacturen, energieaudits… Bij de aanvang van het project was ‘Save More’ binnen Thomas More nog volop in ontwikkeling.

Wilt u aan de slag met een collectieve aanpak om bedrijven op een bedrijventerrein te helpen met energie besparen en verduurzamen? Ontdek hoe Nederlandse bedrijventerreinen het aanpakken en wat samenwerking ondernemers en maatschappij oplevert. Op deze website vindt u praktische informatie waarmee u direct aan de slag kunt. Denk aan stappenplannen, praktijkverhalen, subsidies en de wettelijke verplichtingen waarmee u rekening moet houden. Met deze informatie over duurzame bedrijventerreinen richt de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland zich op ondernemersverenigingen, ondernemersfondsen, ontwikkelingsmaatschappijen, parkmanagers en gemeenteambtenaren.

Het is een vaststaand feit: als we de klimaatdoelstellingen willen halen, moet onze CO2-uitstoot naar omlaag. Ook KMO’s erkennen stilaan de noodzaak om zuinig om te springen met energie. Dankzij een energieprestatiecontract (EPC) krijgt de KMO bij een energiebesparingsproject een garantie op het uiteindelijke energieverbruik en de kwaliteit van de geleverde producten.

Een energieprestatiecontract verschilt fundamenteel van een klassiek contract voor werken of diensten. Het geeft aan de klant een contractuele garantie over het energieverbruik, de ‘prestatiegarantie’. Bij een klassiek contract is er geen prestatiegarantie. Een installateur garandeert misschien wel de werking van een verlichtingsinstallatie, maar niet het energieverbruik dat ermee gepaard gaat of de kwaliteit van het geleverde licht. Dankzij het energieprestatiecontract wordt het uiteindelijke energieverbruik van de nieuwe verlichting én de kwaliteit van het geleverde licht gegarandeerd door de installateur.

In het iSave-project begeleidde IGEMO een groep van KMO’s die een samenwerking aangingen met een ESCO om zo energie te besparen in hun bedrijf.

Het doel van iSave was vooral de kennis over energieprestatiecontracten te verhogen, maar het project leidde ook tot concrete cases, zoals de case bij Maldoy. De zaakvoerder van Maldoy kon hierop het volgende aanvullen: “Door te werken met een energieprestatiecontract ben ik zeker dat ik krijg wat er beloofd wordt. Ook de kwaliteit wordt via dit contract gegarandeerd. Er werd een testopstelling geplaatst bij ons zodat we ook zeker weten dat de hoeveelheid licht en de kwaliteit voldoet aan onze verwachtingen. Deze investering zal ons een jaarlijkse besparing van 67% op het elektriciteitsverbruik van de verlichting opleveren.” Dit pilootproject kon op zijn beurt nog veel andere KMO’s inspireren.

iSave werd uitgevoerd door IGEMO, Factor4 en UNIZO provincie Antwerpen, met de steun van het Agentschap Innoveren & Ondernemen.

Samen Klimaatactief, een initiatief van Stad Antwerpen en de ondernemerswereld, is inmiddels in heel Vlaanderen actief. De stad wil met dit project de CO2-uitstoot door de lichte industrie en de tertiaire sector (kantoren, winkels, zorg) verminderen, zoals vastgelegd in het Burgemeestersconvenant. 

In opdracht van Stad  Antwerpen werd een website gebouwd met laagdrempelige energie-efficiëntiemaatregelen met daaraan een marktplaats gekoppeld. Op die gesloten en onafhankelijke marktplaats kunnen kantoren, winkels, zorg-  en lichte industrie hun interesse voor energiezuinige producten, diensten of projecten gratis melden. Die aanvragen worden meteen automatisch doorgestuurd naar aanbiedende ondernemingen, die zich bij Samen Klimaatactief als partner geregistreerd hebben en daardoor het platform ondersteunen.

Daarenboven krijgen de aanbiedende bedrijven ondersteuning en een volledig jaar visibiliteit op de website, sociale media, nieuwsbrief en events.

Steeds meer ondernemingen uit heel Vlaanderen maken hun aanvragen voor energie- en renovatieprojecten via dit platform kenbaar. Aan aanbiederszijde groeit het aantal partners ook gestaag. 

Diverse steden en andere overheden en organisaties hebben reeds formeel beslist om deel te nemen (o.a. Stad Gent, Provincie Antwerpen, Fevia, Horeca Vlaanderen, VVSG). Andere samenwerkingen zitten in de pijplijn. Via Samen Klimaatactief kunnen ze de lokale klimaatplannen omzetten in concrete acties voor de ondernemingen op hun grondgebied. 

Neem gerust een kijkje op de website van Samen Klimaatactief!

Met het Interregproject Eco2Profit streefden de projectpartners ernaar een bijdrage te leveren aan de vermindering van uitstoot van broeikasgassen op nieuwe en bestaande bedrijventerreinen in de Grensregio Vlaanderen–Nederland. Meer dan 500 bedrijven waren bij het project betrokken door hen te stimuleren CO2-reducerende maatregelen te nemen, de mogelijkheden van samenwerken te benutten, invulling te geven aan het begrip CO2-neutraliteit en de lokale productie van groene stroom op bedrijventerreinen te stimuleren. Dit resulteerde in een aantal concrete demonstratieprojecten. Ook het beleid van de verschillende overheden op het vlak van CO2-reductie werd in kaart gebracht zodat er kon worden gestreefd naar een betere afstemming van de te nemen maatregelen. Vanuit de projectervaring werden ook gerichte aanbevelingen gedaan naar het te volgen beleid.

Het grensoverschrijdende samenwerkingsverband bracht volgende partners samen om deze doelstellingen te realiseren: POM Limburg, POM West- en Oost-Vlaanderen, POM Vlaams-Brabant, POM Antwerpen, NV Industriebank LIOF, Parkmanagement BV, Opzoekingscentrum voor de wegenbouw, Interleuven en Regionale Milieudienst West-Brabant. Deze partijen hebben de ambitie om in de toekomst verder samen te werken aan het realiseren van CO2-neutrale bedrijventerreinen.

De resultaten van Eco2Profit werden gebundeld in het projecthandboek 'Broeikasgasreductie en duurzame energie op bedrijventerreinen in de grensregio Vlaanderen-Nederland'.

In 2010 lanceerde het Agentschap Innoveren & Ondernemen een oproep voor projecten rond bedrijventerreinmanagement (BTM). Er werden 29 projecten goedgekeurd, waarvan negen in de provincie West-Vlaanderen. Het project EHBTM (Eerste Hulp bij BedrijvenTerreinManagement) speelde hierbij, als koepelproject voor de provincie, een coördinerende en ondersteunende rol voor alle West-Vlaamse projecten. Het project werd uitgevoerd door de afdeling Duurzame Economie van de POM West-Vlaanderen in overleg met de intercommunales Leiedal en WVI, de West-Vlaamse bedrijventerreinverenigingen en de betrokken gemeenten.

De projectbrochure schetst een summier beeld van vernieuwende initiatieven en realisaties binnen het project en besteedt aandacht aan knelpunten en succesfactoren voor bedrijventerreinmanagement.

Stichting Bedrijventerreinen Energiepositief (BE+) is bij 250 van de 3500 bedrijventerreinen in Nederland op zoek naar een lokale partner, meestal een parkmanager of bedrijventerreinvereniging die de deelnemende bedrijven zoveel mogelijk zorg uit handen neemt. Deze lokale partner fungeert als ambassadeur, waarmee BE+ kijkt wat het consortium voor het bedrijventerrein kan betekenen.

Ondernemers op een bedrijventerrein kunnen via een tool de mogelijkheden tot besparing en de te nemen maatregelen onderzoeken. Op die manier wordt voor een volledig bedrijventerrein in kaart gebracht hoeveel energie kan bespaard worden. Ondernemers die willen investeren in energiebesparende maatregelen in hun bedrijf verenigen zich in een lokale organisatie die de nodige financieringen verkrijgt via het Duurzame Investeringsregelingsfonds (DIR-fonds), dat voor BE+ is opgezet. Door deze vorm van financieren heeft het nemen van energiemaatregelen geen invloed op de cashflow van de deelnemende bedrijven en gaat het niet ten koste van investeringen in het primaire proces.

https://www.ensoc.nl/nieuws/be-wil-250-bedrijventerreinen-in-5-jaar-verduurzamen